سناریوی سهمیه بندی بنزین از خرداد ماه/ رسیدن به نرخ فوب خلیج فارس، شاید زمانی دیگر/ قاچاق سوخت همچنان جذاب خواهد بود؟
تاریخ انتشار: ۲۹ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۸۱۲۹۶
افزایش میزان مصرف بنزین در سال گذشته باعث شد تا یکبار دیگر موضوع بازگشت کارتهای سوخت و سهمیه بندی بنزین مطرح شود. با توجه به اینکه بسیاری از کارشناسان یکی از دلایل افزایش مصرف بنزین را قاچاق آن به کشورهای اطراف میدانستند بنابراین موضوع افزایش قیمت بنزین آزاد نیز مطرح شد. خبرهای منتشر شده حکایت از آن دارد که احتمالاً بنزین از اول خرداد ماه سال جاری به دو نرخ سهمیهای و آزاد عرضه شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش تابناک اقتصادی، در خرداد ماه ۱۳۹۴ بود که سهمیه بندی بنزین حذف شد و از آن تاریخ به بعد بنزین تک نرخی و به قیمت هر لیتر ۱۰۰۰ تومان عرضه شد. با حذف سهمیه بندی بنزین از تعداد افرادی که از کارتهای سوخت جهت سوخت گیری استفاده میکردند به شدت کاسته شد و افراد بیشتر ترجیح میدادند که از کارتهای سوخت جایگاه داران جهت سوخت گیری استفاده کنند. با کاهش میزان استفاده از کارتهای شخصی بنزین، موضوع حذف کارتهای سوخت کلید خورد. حذفی که عدهای مخالف و عدهای موافق داشت. موافقان معتقد بودند که با تک نرخی شدن بنزین دیگر نیازی به استفاده از کارتهای سوخت نیست و باید این کارتها حذف شوند، اما مخالفان معتقد بودند که حذف کارتهای سوخت باعث از بین رفتن شفافیت و قاچاق بیشتر بنزین خواهد شد. همچنین مخالفان معتقد بودند که در آینده با مصرف بی رویه بنزین احتمالاً دوباره نیاز باشد که این کارتها به چرخه مصرف سوخت باز گردند. به هر صورت، نهایتا شورای نگهبان نیز رای به ماندن کارتهای سوخت داد، اما همان گونه که عنوان شد با تک نرخی شدن بنزین استفاده از این کارتها به شدت کاهش یافت.
بعد از گذشت چند ماه از حذف کارتهای سوخت از چرخه مصرف سوخت، میزان مصرف بنزین رفته رفته افزایش یافت. آمارها نشان میدادند در حالی که در سال ۱۳۹۴ میزان مصرف بنزین روزانه ۷۱ میلیون لیتر بود این میزان در سال ۱۳۹۵ به ۷۴.۷ میلیون لیتر در روز رسید. مقایسه مصرف روزانه بنزین در سال ۱۳۹۵ با سالهای قبل از ۱۳۹۴ نشان میداد که مصرف روزانه بنزین رشد قابل توجهی داشته است.
در سال گذشته اتفاق دیگری نیز باعث شد تا آمارهای مصرف بنزین از حالت طبیعی خود خارج شود. با کاهش ارزش پول ملی در مقابل دلار، قاچاق بنزین به کشورهای همسایه توجیه اقتصادی یافت. به همین جهت، آمار مصرف روزانه بنزین در کشور به حدود ۹۵.۸ میلیون لیتر رسید که در مقایسه با سال ۱۳۹۶ رشد ۱۳ درصدی را نشان میداد.
سودمندتر شدن قاچاق بنزین نسبت به گذشته و افزایش آمار مصرف بنزین در سال ۱۳۹۷، مسئولین را به فکر بازگرداندن دوباره کارتهای سوخت به چرخه مصرف انداخت و زمزمههای آن از زمستان سال گذشته آغاز شد.
روز دوشنبه مورخه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸ بود که خبرگزاری فارس به نقل از منابع آگاه اعلام کرد که تا کمتر از یک ماه دیگر بنزین دو نرخی و دوباره سهمیه بندی خواهد شد. این خبر در مورخه ۲۸ فروردین ۱۳۹۸ از سوی محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری به نوعی رد شد و وی طی مصاحبهای اعلام کرد که در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی روی سناریوهای مختلف قیمت بنزین بحث شد، اما تصمیم نهایی در این زمینه هنوز گرفته نشده است. هر چند خبر سهمیه بندی و دو نرخی شدن قیمت بنزین به نوعی از سوی رئیس دفتر رئیس جمهور رد شد، اما در همان روز خبری منتشر شد که دوباره موضوع افزایش قیمت بنزین و سهمیه بندی آن را قوت بخشید. خبر منتشر شده حکایت از آن داشت که آیین نامه نهایی افزایش ۹.۵ درصدی قیمت CNG تدوین و جهت اجرا در دستور کار قرار گرفته است؛ بنابراین با توجه به این شرایط، قیمت CNG از اول خرداد ماه سال جاری از ۴۱۴ تومان در مترمکعب به ۴۵۳.۲ تومان در مترمکعب افزایش خواهد یافت. اردشیر دادرس رئیس انجمن جایگاه داران گاز مایع فشرده CNG طی مصاحبهای در مورد این افزایش قیمت CNG گفت: البته در این مصوبه سه شرط برای افزایش قیمت CNG در نظر گرفته شده که سهمیه بندی و افزایش منطقی قیمت بنزین یکی از این شروط خواهد بود. وی همچنین با اشاره به اینکه ۹۵ درصد از تاکسیها دوگانه سوز هستند و ۷۵ درصد خودروهای عمومی گازسوز هستند، گفت: انتظار ما بر این است که قیمت CNG معادل ۲۰ درصد قیمت بنزین باشد؛ بنابراین اگر قرار باشد که قیمت CNG معادل ۲۰ درصد قیمت بنزین باشد پیش بینی میشود که قیمت بنزین سهمیهای احتمالاً همان هر لیتر ۱۰۰۰ تومان و قیمت بنزین آزاد به ۲۲۵۰ تومان افزایش یابد. در این صورت قیمت فعلی بنزین ۱۲۵ درصد رشد خواهد داشت و باید گفت: این رشد قیمت برای بنزین آزاد سوپر، بیش از این سطح پیش بینی میشود. گفته میشود سهمیه خودروهای سواری بنزینی روی ۶۰ لیتر و سواریهای دوگانه سوز روی ۴۰ لیتر و برای خودروهای حمل و نقل عمومی و خودروهای ویژه مانند آمبولانسها بیشتر خواهد بود.
البته قیمتهای محاسباتی بالا باز هم باعث قاچاق بنزین به کشورهای حوزه خلیج فارس خواهد شد چرا که طبق اطلاعات موجود در حال حاضر قیمت هر لیتر بنزین در فوب خلیج فارس ۵۵ سنت میباشد که با در نظر گرفتن هر دلار ۱۳ هزار تومان میتوان نتیجه گرفت که قیمت هر لیتر بنزین به پول ملی در کشورهای حوزه خلیج فارس حدود ۷۱۵۰ تومان میباشد؛ بنابراین اگر تصمیم گیرندگان بخواهند قیمت بنزین آزاد را به گونهای تعیین کنند که جلوی قاچاق گرفته شود باید قیمت هر لیتر بنزین را ۷۱۵۰ تومان در نظر بگیرند و این نیز یک سناریوی محتمل برای قیمت بنزین آزاد خواهد بود، اما باید گفت که این موضوع به جهت آثار تورمی بسیار زیاد، احتمالاً منتفی است.
نتیجه آن که آنچه تقریباً قطعیت دارد این است که بنزین از ابتدای خرداد ماه سال جاری دو نرخی خواهد شد و قیمت آزاد آن نیز افزایش خواهد یافت. قیمت بنزین احتمالاً رشد ۱۲۷ درصدی خواهد داشت، اما این رشد هم نخواهد توانست که از قاچاق بنزین به کشورهای حوزه خلیج فارس جلوگیری کند.
منبع: تابناک
کلیدواژه: مصرف بنزین سهمیه بندی بنزین سوخت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۸۱۲۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضربه سنگین خودروهای بیکیفیت تولید داخل به تشدید ناترازی بنزینی و کسری بودجه ارزی کشور
سید علی مرتضوی کارشناس انرژی در رابطه با خسارت سنگین خودروسازی انحصاری به صنعت انرژی کشور و تحمیل ناترازی انرژی بر کشور اظهار کرد: آمارهای ارائه شده از سوی ستاد نوسازی سازمان حمل و نقل کشور، تصویری تلخ از وضعیت خودروسازی ایران ترسیم می کند. با تردد بیش از 35 میلیون خودرو، توجه به اینکه 37 درصد از این خودروها در گروه فرسوده قرار می گیرند، نگران کننده است. این خودروهای فرسوده نه تنها به دلیل افزایش آلاینده ها برای محیط زیست مضر هستند، بلکه به میزان قابل توجهی در مصرف سوخت نیز کمک می کنند. ارقام سرسام آور مصرف روزانه 46 میلیون لیتر بنزین و 17.5 میلیون لیتر گازوئیل توسط خودروهای فرسوده نیاز مبرم به مداخله در صنعت خودروسازی کشور را نشان می دهد.
وی گفت: پیامدهای این مصرف ناپایدار وخیم است. خسارات وارده به صنعت خودروسازی کشور صرفاً از استفاده از خودروهای فرسوده بالغ بر 9 میلیارد دلار است. این یک بار اقتصادی قابل توجه است که کشور نمی تواند از آن چشم پوشی کند. علاوه بر این، کیفیت پایین تولید خودرو در ایران با افزایش مصرف بنزین، بسیار فراتر از سطح مورد انتظار مرتبط است. با پیش بینی مصرف 60 میلیون لیتری در روز، واقعیت کنونی بیش از 130 میلیون لیتر در روز نشان دهنده مشکلی جدی است که نیاز به رسیدگی فوری دارد.
وی ادامه داد: همچنین کیفیت نامناسب تولید خودروهای داخلی پیامدهای گسترده ای فراتر از مصرف سوخت دارد. همچنین به مشکلات کمبود انرژی کمک کرده و واردات بنزین به میزان 4 میلیارد دلار در سال آینده را ضروری کرده است. این موضوع نه تنها بودجه کشور را تحت فشار قرار می دهد، بلکه سیاست ها و عملکردهای نادرست در صنعت خودروسازی داخلی را نیز برجسته می کند.
کمبود بنزین در سال های آینده تهدیدی جدی برای اقتصاد
وی گفت: بازار انحصاری در صنعت خودروی ایران نقش بسزایی در تشدید این مسائل داشته و فضای غیررقابتی ایجاد کرده است که باعث شده تا محصولات زیر مجموعه بر بازار مسلط شوند. پیامدهای این وضعیت فراتر از ضررهای اقتصادی است. کمبود انرژی و افزایش واردات بنزین، پیشرفت کشور را به خطر می اندازد و درآمد نفتی آن را تضعیف می کند. پتانسیل کمبود بنزین در سال های آینده تهدیدی جدی برای اقتصاد ایران و ثبات کلی آن است. نیاز به اصلاحات فوری در صنعت خودرو را نمی توان نادیده گرفت، زیرا عدم رسیدگی به این مسائل پیامدهای گسترده ای برای کل کشور خواهد داشت.
این کارشناس انرژی به لزوم تنوع بخشیدن به سبد سوختی اشاره کرد و گفت: برای رسیدگی موثر به این چالش ها، یک رویکرد چند وجهی مورد نیاز است. اولاً، باید تلاشی هماهنگ برای جایگزینی خودروهای فرسوده با مدلهای استاندارد و کممصرفتر صورت گیرد. این نه تنها مصرف سوخت را کاهش می دهد، بلکه باعث صرفه جویی قابل توجهی در روز می شود. علاوه بر این، باید با تمرکز بر سوخت های جایگزین مانند CNG یا گاز مایع (LPG) به عنوان جایگزین بنزین، می توان وابستگی به بنزین سنتی را کاهش داد و استفاده از منابع انرژی پاک تر و پایدارتر را ترویج کرد. انتقال به سمت خودروهای دوگانه سوز که از CNG یا LPG در کنار بنزین سنتی استفاده می کنند، می تواند به طور قابل توجهی مصرف سوخت کلی وسایل نقلیه را کاهش دهد و به ترکیب انرژی متعادل تر در بخش حمل و نقل کمک کند.
مصرف بنزین کشور به 130 میلیون لیتر در روز رسیده است
وی گفت: وضعیت صنعت خودروی ایران چالش مهمی است که نیاز به اقدام فوری دارد. مصرف ناپایدار سوخت در کنار کیفیت پایین تولید خودروهای داخلی، پیامدهای گسترده ای دارد که نمی توان آن را نادیده گرفت. کیفیت پایین تولید خودروهای ایران، سبب افزایش مصرف بنزین شده است به نحوی که باید مصرف کشور حدود ۶۰ میلیون لیتر در روز باشد ولی متاسفانه به دلیل کیفیت پایین خودروها به بیش از ۱۳۰ میلیون لیتر در روز رسیده است که این موضوع نیز خسارت بزرگی دیگری بر کشور زده است.
وی افزود: تعمیم مشکلات بی کیفیتی و بازار انحصاری در صنعت خودروی ایران، به ناترازی انرژی و در نتیجه واردات بنزین به میزان ۴ میلیارد دلار در سال آتی، سبب کسری بودجه دولت نیز شده است و مقصر اصلی این وضعیت صنعت انحصاری و غیررقابتی خودروسازی داخلی است که باید سریعا در این روند اصلاح شود وگرنه ناترازی بنزین در طی سالهای آتی و تشدید واردات بنزین، کل درآمد نفتی کشور را نابود خواهد کرد.
زهرا طوسی